Prikkelbare darmsyndroom
Voedingsadviezen bij IBS klachten
Wat is IBS
Irritable Bowel Syndrome wordt ook wel prikkelbare-darmsyndroom of spastisch colon (dikke darm) genoemd. De diagnose is vaak moeilijk te stellen en gebeurt voornamelijk door navraag naar de symptomen en het klachtenpatroon:
- hoe is het ontlastingspatroon
Welke klachten
Het klachtenpatroon kan bestaan uit een enkele soort klacht of een combinatie ervan:
– een afwijkend, vaak wisselend ontlastingspatroon
De ontlastingsstoornissen uiten zich door afwisselende perioden van obstipatie (met onder andere harde ontlasting, moeilijke defecatie, gevoel van incomplete lediging) en diarree. Als bijkomende klachten kunnen een opgeblazen gevoel, gasophoping, flatulentie, slijmvorming, opgezette buik en darmrommelingen optreden;
– (chronische) buikpijn
Typisch voor het syndroom is dat de buikpijn toeneemt na de maaltijd, vóór defecatie en tijdens of na een stressvolle periode;
– misselijkheid, braken, slikklachten/brok in de keel.
De peristaltiek (= darmbeweging waardoor de inhoud verder doorschuift) van de darm is afwijkend. Het is van belang de soort vezel die wordt geadviseerd aan te passen op de klachten.
Voedingsanamnese
Bij het afnemen van de voedinganamnese is het van belang om er achter te komen welke voeding de bovenstaande klachten kunnen veroorzaken. Ook psychosociale aspecten zoals werk, stress, regelmaat, gezinssituatie, rook- en alcoholgebruik, spelen een rol in de mate waarin klachten kunnen voorkomen.
Voedingsadvies (zonodig het FODMAP dieet)
Rekeninghoudend met bovenstaand is het dieet gericht op:
• regelmatig eten, sla vooral het ontbijt niet over
• rustig eten
• goed kauwen
• gezonde voeding volgens de Schijf van 5
• gasvorming vermijden (het gebruik van kauwgom; roken, met name pijp; drinken door een rietje; consumptie van bonbons, vers brood, geklopt eiwit, koolzuurhoudende dranken; (veel)praten tijdens het eten; het eten van peulvruchten, uien, kool, prei, knoflook)
• laxerende producten vermijden (koffie, sorbitol, gedroogde geweekte pruimen en lijnzaad(olie))
• voldoende vocht Minimaal 10 à 12 kopjes of glazen per dag bij 1,5 liter en 15 à 20 kopjes per dag bij 2 tot 2,5 liter. Geschikte dranken zijn bijvoorbeeld water, thee, koffie (met mate),. Grote hoeveelheden vruchtensap, koolzuurhoudende dranken, melk en sterke thee en koffie kunnen klachten zoals een vol gevoel of gassen geven.
• voldoende vezels, gemiddeld 10 tot 15 gram per dag boven de hoeveelheid voedingsvezels in de anamnese. Het is aan te raden de hoeveelheid vezels geleidelijk op te voeren.
Voedingsvezelverrijkt.
In de eerste plaats door gebruik van voedingsvezelrijke producten (plantaardige producten die van nature rijk zijn aan vezels):
• volkorenbrood, roggebrood, volkoren knäckebröd;
• havermout, muesli, grutten, volkorenmeel;
• zilvervliesrijst, volkoren macaroni en spaghetti;
• peulvruchten zoals bruine bonen, witte bonen, capucijners en linzen;
• alle groenten, rauw en gekookt;
• alle soorten vers fruit, bij voorkeur met schil;
• gedroogde vruchten zoals pruimen, rozijnen, krenten en vijgen;
• noten, pinda’s, sesamzaad, lijnzaad;
• volkoren koeken, volkorenbiscuit, ontbijtkoek met rozijnen.
In de dagelijkse praktijk blijken klachten ook veroorzaakt te kunnen worden door de volgende producten
• paprika, koolsoorten, ui, prei, knoflook, nieuwe aardappelen, komkommer;
• peulvruchten;
• meloen;
• grote hoeveelheden eiwitbevattende producten;
• verhitte vetten;
• grote hoeveelheden koolhydraten (vooral suiker en suikerhoudende producten, fruit en vruchtensap en meelspijzen);
• koffie;
• bier;
• melk en kaas;
• noten;
• vezelhoudende producten (met name in de eerste weken bij verhoging van het vezelgebruik);
• drinken tijdens het eten;
• likeur.
De klachten als gevolg van de consumptie van genoemde producten verschillen per individu. Indien er een FODMAP dieet geadviseerd wordt aan u ziet bovenstaand schema er geheel anders uit. U krijgt van ons dan een op u afgestemd advies mee.
Leefstijladviezen
Behalve voeding kan er in het dagelijks leven op een aantal andere zaken gelet worden:
• neem de tijd voor het toilet bezoek, evt de voeten op een laag krukje voor een
goede houding
• regelmatig bewegen
• zorg voor een goed gewicht
• stress, spanningen, mee proberen om te gaan
• bij wisseldiensten, het eet en leefpatroon aanpassen aan het wisselende
nacht-dagritme
• geen gebruik maken van laxeermiddelen, indien uw arts dit niet heeft
voorgeschreven